Rozpoznanie torbieli pilonidalnej nie musi oznaczać dla pacjenta drogi przez mękę. Właściwa diagnoza i dobranie odpowiedniego leczenia operacyjnego na jak najwcześniejszym etapie schorzenia pozwala na skuteczne wyleczenie choroby bez konieczności rezygnacji z dotychczasowego trybu życia.

Torbiel włosowa

Torbiel włosowa (zwana też zatokową lub cystą pilonidalną) jest chorobą przewlekłą powodującą okresowe infekcje tkanki podskórnej w okolicy szpary międzypośladkowej. W przebiegu choroby obserwuje się powstawanie punktowych przetok ropnych, a nawet głębokich, niegojących się ran, powodujących dolegliwości bólowe, dyskomfort oraz ograniczających aktywność fizyczną, a często także zawodową i towarzyską. Charakterystyczną cechą schorzenia są włosy znajdowane w jamach ropni podczas operacji.

Geneza powstania tej choroby nie jest do końca poznana. Jedna z teorii zakłada, że torbiel włosowa tworzy się jeszcze w życiu embrionalnym. Inne teorie opierają się na koncepcji wrastających włosów lub włosów spadających z głowy, które ulegają wnikaniu pod skórę na skutek tarcia pośladków o siebie podczas chodzenia. Kolejna teoria mówi o tym, że torbiel włosowa jest chorobą skóry w szparze międzypośladkowej, gdzie w skutek sił działających na skórę, przy pewnym uwarunkowaniu anatomicznym (głęboka szpara międzypośladkowa, nadmierne pocenie) może dochodzić do powstania zagłębień, będących źródłem infekcji bakteryjnych. Na skutek toczących się procesów zapalnych i maceracji skóry, bakterie wnikają głęboko do tkanki podskórnej i powstają tam przewlekłe ropnie, natomiast okoliczne włosy dostają się pod skórę przez powstałe otwory.

Metody leczenia torbieli włosowej

Wiele sposobów leczenia torbieli włosowej pokazuje, że żaden z nich nie daje pełnej gwarancji wyleczenia. Wybór najbardziej odpowiedniego dla pacjenta leczenia zależy od stopnia zaawansowania choroby, tj. przede wszystkim od tego, czy jest to torbiel pierwotna, wcześniej nieoperowana, czy też torbiel nawrotowa, wielokrotnie operowana, z rozległymi ranami. Skuteczne leczenie każdej torbieli jest tylko leczeniem zabiegowym, a operacje różnią się od siebie inwazyjnością, długością czasu gojenia ran oraz skutecznością, czyli ryzykiem nawrotu choroby. Domowe metody leczenia na dłuższą metę nie działają i mogą jedynie zmniejszyć objawy bólowe, ale nie prowadzą do wyleczenia schorzenia.

Laserowe leczenie torbieli pilonidalnej

W przypadku niewielkich torbieli, zlokalizowanych w górnej części szpary międzypośladkowej, u pacjentów, którzy nie byli wcześniej operowani, leczenie może ograniczyć się do małoinwazyjnego zabiegu laserowej ablacji (SiLaT). Leczenie polega na otwarciu i wyczyszczeniu torbieli, usunięciu włosów i ziarniny, a następnie zniszczeniu tkanki tworzącej ściany torbieli przy użyciu lasera diodowego 1470 mm. Po operacji pozostają tylko niewielkie otwory skórne, nie ma rozległych ran ani szwów, pacjent niemal od razu może powrócić do normalnej aktywności fizycznej i z reguły – oprócz niewielkiego dyskomfortu – nie odczuwa dolegliwości bólowych.  Czas gojenia otworów to średnio okres 4-6 tygodni, podczas których  może z nich wyciekać wodnista, surowicza wydzielina. Efekt kosmetyczny jest bardzo dobry, a skuteczność leczenia u pacjentów z niewielkimi, pierwotnymi torbielami, bez rozległych ran ocenia się nawet na ok. 95 %.

Jest jednak grupa pacjentów, którzy byli operowani już wielokrotnie. Są to Pacjenci z nawrotowymi torbielami, z niegojącymi się ranami po poprzednich operacjach, często rozległymi, drążącymi aż do kości krzyżowej i sięgającymi do okolicy odbytu, którzy borykają się z powikłaniami choroby torbieli włosowej przez wiele miesięcy lub nawet lat. Tacy pacjenci wymagają leczenia chirurgicznego, które ma na celu zamknięcie rany, spłycenie szpary międzypośladkowej oraz przemieszczenie linii szwów poza szparę, tak aby zapewnić optymalne warunki gojenia. Z wielu klasycznych metod operacyjnych, stosowanych w takich przypadkach, najmniej inwazyjnym sposobem leczenia, jest Bascom Cleft Lift – operacja, która może być przeprowadzona w znieczuleniu miejscowym i w trybie ambulatoryjnym, a pacjent bezpośrednio po operacji może wrócić do domu.

Bascom Cleft Lift

Zabieg polega na usunięciu fragmentu skóry w szparze międzypośladkowej, wyczyszczeniu jamy ropni, plastyce tkanki podskórnej prowadzącej do spłycenia szpary międzypośladkowej oraz odpowiednim zamknięciu rany. Wbrew pozorom dolegliwości bólowe po operacji są niewielkie i pacjent może szybko wrócić do normalnych aktywności życiowych z wyłączeniem uprawiania intensywnych sportów przez ok. 1-2 miesięcy. Efekt kosmetyczny zabiegu jest bardzo dobry, nie pozostawia szpecących blizn ani zniekształceń pośladków. Z uwagi na wysoką skuteczność i bardzo niewielką ilość nawrotów daje szansę pacjentom wielokrotnie operowanym na pozbycie się torbieli włosowej na zawsze.

Wybór odpowiedniej metody leczenia pacjenta borykającego się z torbielą pilonidalną powinien być dobrany indywidualnie do pacjenta. W zależności od zaawansowania choroby oraz historii dotychczasowego leczenia, pozwala na dopasowanie leczenia w taki sposób, aby choroba ta została całkowicie wyeliminowana.